Inamdar Hospital

roots to wings child development center

क्या है बच्चों के लिए कॉग्निटिव बिहेवियरल थेरिपी? (Cognitive Behavioral Therapy for kids)

Cognitive Behavioral Therapy (सीबीटी) एक टॉकिंग थेरेपी है जो आपके सोचने और व्यवहार करने के तरीके को बदलकर आपकी समस्याओं को प्रबंधित करने में मदद कर सकती है। इसका उपयोग आमतौर पर चिंता और अवसाद के इलाज के लिए किया जाता है, लेकिन यह अन्य मानसिक और शारीरिक स्वास्थ्य समस्याओं के लिए भी उपयोगी हो सकता है। सीबीटी तकनीकों के उदाहरण जैसे  भीड़ भरे सार्वजनिक स्थान पर जाना और वहा  अपने आप को उन स्थितियों में उजागर करना जो चिंता का कारण बनती हैं, । पूरे दिन अपने विचारों के बारे में जर्नलिंग करना और अपने विचारों के बारे में अपनी भावनाओं में बह जाना। जब कोई  बच्चा दर्द या चिंता का अनुभव करता है, तो उनके विचार और भावनाएं चिंता को बढ़ा सकती हैं। ये विचार बिगड़ते दर्द, ख़राब मूड, निष्क्रियता, चिंता या अवसाद में बदल सकते हैं। सीबीटी के मदत से  बच्चे का  दर्द नियंत्रण से बाहर होने से पहले रोका जा सकता है।इतनी सारी जानकारी लगातार हमारे दिमाग में प्रवेश करने के साथ, हम हर चीज़ को संसाधित करने के लिए अपनी सोच में शॉर्टकट विकसित करते हैं। लेकिन कभी-कभी ये शॉर्टकट हमें तनावपूर्ण या अनुपयोगी निष्कर्ष पर ले जाते हैं। सीबीटी के माध्यम से, चिकित्सक आपके बच्चे से बात करते हैं ताकि उन्हें अनुपयोगी मानसिक शॉर्टकट की पहचान करने और सोचने के बेहतर रास्ते बनाने में मदद मिल सके। सीबीटी को अक्सर दवा के साथ जोड़ा जाता है। इसका इलाज करने के लिए प्रयोग किया जाता हैl कॉग्निटिव बिहेवियरल  थेरेपी(Cognitive Behavioral Therapy) का उपयोग मानसिक स्वास्थ्य विकारों की एक विस्तृत श्रृंखला के इलाज के लिए किया जा सकता है जैसे: चिंता अशांति जुनूनी-बाध्यकारी विकार (ओसीडी) अवसाद आतंक विकार फोबिया जी मिचलाना खुद को नुकसान पहुंचाना खाने के विकार मादक द्रव्यों का सेवन क्रोध की समस्या  उपरोक्त सभी मानसिक विकारों के इलाज में व्यवहार थेरेपी ने प्रभावी परिणाम दिखाए हैं। एक अध्ययन से पता चला है कि कई व्यवहार संबंधी उपचारों के बीच, संज्ञानात्मक व्यवहार थेरेपी ने लगभग 75% लोगों में सफल परिणाम दिखाए हैं। सीबीटी का सबसे महत्वपूर्ण मुख्य घटक बच्चों और किशोरों के साथ व्यवहार करते समय हासिल करना सबसे कठिन हो सकता है। बच्चे की भाषा और संचार क्षमता चिकित्सीय प्रक्रिया में बाधा बन सकती है, क्योंकि सीबीटी के लिए न्यूनतम स्तर की संज्ञानात्मक और भाषाई क्षमता के साथ-साथ मौखिक तर्क की आवश्यकता होती है। इस प्रकार, सीबीटी को मध्य-बचपन या बड़े बच्चों के लिए अधिक उपयुक्त माना गया हैl  सीबीटी का उद्देश्य समस्या-समाधान क्षमताओं में सुधार करना और आपके बच्चे को भविष्य में चुनौतियाँ आने पर सामना करने का कौशल प्रदान करना है। सफल सीबीटी के बाद कुछ बच्चे चिंता और अवसाद के लिए दवाएँ लेना बंद कर सकते हैं।  इसलिये बच्चो के लिये सही समयपर इस थेरपी का उपचार ले |

क्या है बच्चों के लिए कॉग्निटिव बिहेवियरल थेरिपी? (Cognitive Behavioral Therapy for kids) Read More »

Speech Therapy : मुलांना बोलण्यात येणारी अडचण स्पीच थेरपीने करा दूर करा हे उपाय

स्पीच थेरपी हे एक  वैद्यकीय शास्त्र आहे, ज्यामध्ये स्पीच थेरपिस्ट अशा मुलांवर किंवा प्रौढांवर उपचार करतो जे सामान्यपणे संवाद साधू शकत नाहीत. सामन्यात: जेव्हा मुलांचे भाषिक ज्ञान नीट विकसित होत नाही, तेव्हा अशा थेरपीमध्ये त्यांना नीट संवाद साधणे, मुलांचे उच्चार सुधारणे, बोलण्याशी संबंधित स्नायू बळकट करणे इत्यादी गोष्टी शिकवल्या जातात. स्पीच थेरपी मध्ये  २०२० च्या आधी  बोलण्याची समस्या असलेल्या मुलांची संख्या सुमारे 30% होती, पण नंतर  महामारीच्या काळात  ती 50% पर्यंत वाढली. ज्या रुग्णांना बोलण्यात आणि ऐकण्यात त्रास होतो त्यांच्या  समस्या स्पीच थेरपिस्ट दूर करतात. त्याच्या क्षमतेने, तो त्या मुलांना स्नायूंचा व्यायाम करण्यास मदत करतो. बोलणे त्यामुळे मुलाला बोलण्यात आत्मविश्वास येतो. मुलांना बोलण्यात येणाऱ्या अडचणीचे कारण काही मुलांची ही समस्या अनुवांशिक असू शकते जन्माच्या वेळी मुलाच्या मेंदूला दुखापत झाल्यामुळे बाळाची पूर्ण वाढ न झाल्यास किंवा योग्य वेळेपूर्वी झालेला जन्मामुळे मुले उशिरा रडतात गरोदरपणात आईला कावीळ किंवा अन्य आजार झाल्यास  मुलांमध्ये ऐकण्याच्या समस्या असल्यास जंतू संसर्गामुळे मुलांमध्ये सेरेब्रल पाल्सी झाल्यास ब्रेन स्ट्रोक स्पीच थेरपी कशी असते? साधारणपणे, स्पीच थेरपी दोन प्रकारे केली जाते. लहान मुले आणि प्रौढ दोघांचाही त्यात समावेश आहे. स्पीच थेरपीच्या माध्यमातून मुलांना त्यांच्या भाषेवर विविध प्रकारे भर दिला जातो, जेणेकरून बालक प्रभावित होऊन त्यांना बोलण्यात मदत होईल. जेणेकरून मुल त्याच्या सर्व समस्या विसरू शकेल आणि थेरपिस्टकडे लक्ष देऊ शकेल. त्यामुळे मुलांना विविध प्रकारचे खेळ खेळून भाषा शिकवण्याचा आणि समजावून सांगण्याचा प्रयत्न केला जातो. सुरुवातीच्या काळात मुलाच्या पालकांनी चांगल्या स्पीच थेरपिस्टची मदत घ्यावी. कारण स्पीच थेरपिस्ट मुलाच्या सवयी चांगल्या प्रकारे समजून घेतो.स्पीच थेरपिस्ट कोणतीही दुर्घटना घडली आहे की नाही हे शोधण्यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न करतो, कारण काहीही असो, आणि त्या आधारावर, समस्या सोडवतो. अनेक प्रकरणांमध्ये, डॉक्टर तोंडाच्या आणि घशाच्या स्नायूंची तपासणी करतात आणि समस्या असल्यास, ते व्यायाम, पौष्टिक आहार किंवा बोलण्याच्या पद्धतीद्वारे समस्या सोडवण्याचा प्रयत्न करतात. स्पीच थेरपी मध्ये वेगवेगळ्या वयोगटातील मुलांसाठी पहिली गोष्ट म्हणजे समस्येचा प्रकार आणि पातळी निश्चित केली जाते. मग तो समस्येवर उपाय करण्यासाठी अनेक  पद्धतींपैकी मुलाच्या आधारावर विशेष पद्धती निवडली जाते . यासाठी तो अशा प्रयोगांची आणि खेळांची मदत घेतो जे मुलांना खूप मजेदार, आव्हानात्मक आणि आनंददायक वाटतात. स्पीच डिसऑर्डर मध्ये हे प्रकार येऊ शकतात. स्पीच डिसऑर्डर किंवा बोलण्यात समस्या हे अनेक घटकांचे मिश्रण आहे. ज्या अंतर्गत शब्द उच्चारताना आवाज निर्माण करण्यात अडचण येते. यामागे काही मानसिक विकार आहेत जसे – अ‍ॅफेशिया, अ‍ॅप्रॅक्सिया, डिस्लेक्सिया इ. सोबत तोतरेपणा, स्तब्धता, ऑटिझम, एडीएचडी विकार, शब्दांचे ज्ञान नसणे, गिळताना समस्या इ. याने ग्रस्त मुले शब्द नीट उच्चारू शकत नाही किंवा भाषेद्वारे आपले विचार व्यक्त करू शकत नाही. अशा परिस्थितीत, स्पीच थेरपी मदत करते. मुलांमध्ये कोणत्याही प्रकारची अडचण असल्यास जरूर स्पीच थेरपीस्टची मदत घ्यावी. रूट्स टू विंग्स चाइल्ड डेव्हलपमेंट सेंटर रूट्स टू विंग्स चाइल्ड डेव्हलपमेंट सेंटर मध्ये, मुलाच्या विकासाच्या प्रवासात स्पीच थेरपी किती महत्त्वाची भूमिका बजावते हे आम्हाला समजते. आमची व्यावसायिकांची समर्पित टीम उच्च दर्जाची काळजी आणि सहाय्य प्रदान करण्यासाठी वचनबद्ध आहे जेणेकरून मुलांना उच्चार आणि भाषेतील आव्हानांवर मात करण्यात मदत होईल. आम्ही प्रत्येक मुलाच्या अद्वितीय क्षमतेचे पालनपोषण करण्यावर विश्वास ठेवतो, हे सुनिश्चित करतो की त्यांना केवळ त्यांचा आवाजच नाही तर त्यांच्या संवाद कौशल्यांमध्येही भरभराट होईल. जर तुम्ही तुमच्या मुलाच्या भाषण विकासासाठी सर्वोत्तम काळजी घेत असाल, तर पुढे पाहू नका. आम्ही तुमच्या मुलाला त्यांच्या मुळापासून त्यांच्या पंखांपर्यंत मार्गदर्शन करण्यासाठी, त्यांना आत्मविश्वासाने आणि प्रभावी संभाषण कौशल्यांसह वाढण्यास मदत करण्यासाठी येथे आहोत. तुमच्या मुलाचा उज्वल आणि अधिक अर्थपूर्ण उद्याचा प्रवास सुरू करण्यासाठी आजच आमच्याशी संपर्क साधा.    

Speech Therapy : मुलांना बोलण्यात येणारी अडचण स्पीच थेरपीने करा दूर करा हे उपाय Read More »